• Unia Europejska

Category Archives: Nadciśnienie tętnicze

SercuNaRatunek.pl   →  Aktualności   →  Nadciśnienie tętnicze
22
lut
Jak powinno się leczyć nadciśnienie tętnicze? Cześć 2
Date 22 lutego 2020
Categories Aktualności, Nadciśnienie tętnicze Tags ,

Jak powinno się leczyć nadciśnienie tętnicze? Cześć 2


  1. Leczenie
    niefarmakologiczne – zmiany stylu życia




Leczenie niefarmakologiczne nadciśnienia tętniczego (NT)
polega na wprowadzeniu takich zmian stylu życia, które istotnie obniżają
wartości ciśnienia tętniczego u osób z NT oraz zwiększają skuteczność stosowania
leków obniżających ciśnienie tętnicze krwi.





Należą do nich:





  1.  normalizacja masy ciała




Optymalną masę ciała określa się za pomocą  wskaźnika masy ciała tzw. BMI ( z języka angielskiego body mass index). Współczynnik ten powstaje przez podzielenie masy ciała podanej w kilogramach przez kwadrat wysokości podanej w metrach.






 

Kategoria

BMI (kg/m²)

Waga ciała

 

wygłodzenie

< 16,0
niedowaga

 

wychudzenie

16,0–16,99

 

niedowaga

17,0–18,49

 

pożądana masa ciała

18,5–24,99

optymalna

 

nadwaga

25,0–29,99
nadwaga

 

otyłość I stopnia

30,0–34,99
otyłość

 

otyłość II stopnia (duża)

35,0–39,99

 

otyłość III stopnia (chorobliwa)

≥ 40,0




Zmniejszenie nadmiernej masy ciała (optymalne BMI
nieco poniżej 25 kg/m2) powinno być osiągnięte przede wszystkim poprzez
zmniejszenie kaloryczności i modyfikację składu diety oraz systematyczny
wysiłek fizyczny (patrz niżej).





  •  zachowanie odpowiedniej diety ze zmniejszeniem
    spożycia tłuszczów (zwłaszcza nasyconych) i zwiększeniem spożycia warzyw i
    owoców, ograniczenie spożycia alkoholu i soli




Eksperci zalecają, aby chorzy spożywali w większej
ilości warzywa i owoce (300–400 g dziennie), ryby (co najmniej 2 razy w
tygodniu), ubogotłuszczowe produkty mleczne,błonnik, produkty pełnoziarniste
i białka ze źródeł roślinnych. Ograniczyć należy spożywanie  tłuszczów nasyconych i cholesterolu. Nie
wykazano, że osoby pijące kawę mają większe ryzyko rozwoju NT. Należy natomiast
unikać spożywania tak zwanych napojów energetyzujących, produktów spożywczych
zawierających lukrecję oraz zawierających duże ilości fruktozy (tj. syrop
glukozowo-fruktozowy będący składników większości słodyczy).





Również nadmierne spożycie soli wpływa na wzrost
ciśnienia tętniczego i może przyczyniać się do braku skuteczności stosowanych
leków hipotensyjnych.  Dieta chorych na NT nie powinna zawierać więcej niż 5 g soli kuchennej/dobę (≤
2 g
sodu).  Należy w tym celu zaprzestać używania soli w trakcie
przygotowywania posiłków w domu i dosalania potraw, spożywać posiłki z
naturalnych, świeżych składników oraz unikać 
produktów konserwowanych związkami sodu.





Kolejną
substancją prowadzącą do wzrostu ciśnienia tętniczego jest alkohol.  Zwiększone spożycie alkoholu sprzyja częstszemu występowaniu udarów, a równocześnie osłabia działanie leków hipotensyjnych. Zalecenie
ograniczenia spożycia alkoholu powinno obejmować także unikanie upijania się i wyznaczenie dni w tygodniu całkowicie wolnych od alkoholu.





  • zaprzestanie
    palenia papierosów




Palenie
papierosów jest jednym z najistotniejszych czynników ryzyka rozwoju chorób
sercowo-naczyniowych i rozwoju nowotworów. Wypalenie każdego papierosa wywołuje
istotny wzrost ciśnienia tętniczego i częstości rytmu serca, który utrzymuje
się ponad 15 minut. Uzyskano również dowody na szkodliwy wpływ palenia biernego
palenia.





  • zwiększenie
    systematycznej aktywności fizycznej.




Udowodniono, że regularna
aktywność fizyczna obniża ciśnienie tętnicze krwi.





Zaleca się,
aby:





  •  Systematycznie wykonywać wysiłek fizyczny o
    umiarkowanej intensywności przez 30 min, 5–7 dni w tygodniu
  • Stopniowo
    zwiększać czas ćwiczeń fizycznych, do co najmniej 300 min/tydzień
  • Wykonywać
    ćwiczenia wytrzymałościowe aerobowe (chodzenie, bieganie, pływanie) uzupełnionych
    ćwiczeniami oporowymi (np. przysiady), dostosowanych do wieku,
    współistniejących schorzeń i preferencji pacjenta
  • Unikać
    dużych wysiłków izometrycznych (dźwiganie dużych ciężarów)




  • Leczenie farmakologiczne – leki
    hipotensyjne.




Zalecenia ekspertów dotyczących postępowania w NT
określają dokładnie zasady jakimi powinni kierować się lekarze leczący chorych
z NT.  Istnieje pięć głównych grup leków
hipotensyjnych o udowodnionym wpływie na rokowanie u chorych z NT, których
stosowanie zalecane jest w formie terapii skojarzonej (stosowanie jednocześnie
dwóch różnych leków, które są dostępne w preparatach złożonych, czyli w jednej
tabletce). W określonych sytuacjach dopuszczalne jest stosowanie jednego leku,
czyli tzw. monoterapii.





Do leków tych
należą:





  • Diuretyki
    tiazydowe  (D)
  • Beta-adrenolityki
  • Antagoniści
    wapnia (AW)
  • Inhibitory
    konwertazy angiotensyny (IKA)
  • Leki blokujące
    receptor angiotensyny (sartany)




Zasady podstawowej strategii terapii NT
przedstawiono na rycinie 3





Rycina 3. Podstawowa strategia terapii NT





Jak powinno się leczyć nadciśnienie tętnicze? Cześć 2




Lek. Ewa Warchoł-Celińska
Klinika Nadciśnienia Tętniczego
Narodowy Instytut Kardiologii w Warszawie


Czytaj więcej...
Author sercunaratunek.pl
21
lut
Jak powinno się leczyć nadciśnienie tętnicze zgodnie z zaleceniami ekspertów? Cześć 1
Date 21 lutego 2020
Categories Aktualności, Nadciśnienie tętnicze Tags ,

Jak powinno się leczyć nadciśnienie tętnicze? Cześć 1


  1. Ogólne cele i
    zasady leczenia nadciśnienie tętniczego




Podstawowym celem leczenia chorego z nadciśnieniem
tętniczym (NT) jest zmniejszenie śmiertelności oraz zmniejszenie ryzyka
występowania powikłań sercowo-naczyniowych i nerkowych, do których prowadzi
przewlekle podwyższone ciśnienie tętnicze krwi. 





Ważnym pojęciem w prowadzeniu leczenia NT są docelowe
wartości ciśnienia tętniczego, czyli takie wartości, do których należy
obniżyć ciśnienie tętnicze u chorego z NT poprzez wprowadzenie zasad
modyfikacji stylu życia oraz stosowanie leków obniżających ciśnienie tętnicze
krwi czyli tzw. leków hipotensyjnych.





Ogólna strategia leczenia chorego z NT powinna
obejmować skorygowanie innych poza NT czynników ryzyka, czyli zmniejszenie masy
ciała, stężenia cholesterolu i kwasu moczowego we krwi oraz zmniejszenie
częstości rytmu serca.





            Podstawą
decyzji o rozpoczęciu terapii hipotensyjnej powinna być wysokość ciśnienia
tętniczego w prawidłowo przeprowadzonym pomiarze.





            Pierwszym
niezbędnym krokiem terapii NT jest postępowanie niefarmakologiczne polegające
na zmianie stylu życia i powinno zostać wprowadzone u wszystkich chorych, u
których rozpoznawane jest NT, jak również u chorych z wysokim prawidłowym
ciśnieniem tętniczym. Kolejnym krokiem jest rozpoczęcie stosowania leków
hipotensyjnych. Zasady wprowadzania poszczególnych elementów terapii NT zostały
przedstawione na Rycinie 1.





Rycina 1 Zasady wprowadzanie
poszczególnych elementów terapii NT.





Jak powinno się leczyć nadciśnienie tętnicze? Cześć 1




  • Docelowe wartości ciśnienia
    tętniczego




Docelowe
wartości ciśnienia tętniczego to taka wartość, poniżej której powinno być utrzymywane
ciśnienie tętnicze podczas przyjmowania leków hipotensyjnych. Dopiero, gdy
takie wartości zostaną osiągnięte nie jest konieczne zwiększanie dawek lub
liczby leków hipotensyjnych. Obecnie zgodnie z wytycznymi polskich i
europejskich ekspertów u chorych z NT po
pierwsze należy obniżyć wartość skurczowego ciśnienia tętniczego poniżej 140
mmHg, a w razie dobrej tolerancji uzyskanego ciśnienia tętniczego należy je
obniżyć poniżej 130 mmHg. Natomiast skurczowe ciśnienie tętnicze nie powinno
być niższe niż 120 mmHg. W przeprowadzonych badań dowiedziono bowiem, że
zbyt niskie wartości skurczowego ciśnienia tętniczego również mogą być
niekorzystne dla chorego. Rozkurczowe
ciśnienie tętnicze powinno zostać obniżone poniżej 80 mmHg.





Istnieją
wyjątki od opisanych powyżej docelowych wartości ciśnienia tętniczego, które
dotyczą przede wszystkim chorych w starszym wieku:





  • U chorych w wieku powyżej 65 lat zalecane
    docelowe ciśnienie tętnicze wynosi mniej niż 140/80 mmHg, i nie niżej niż
    130/70 mmHg
  • U chorych w wieku powyżej 80 lat zaleca
    się ostrożniejsze obniżenie skurczowego ciśnienia tętniczego do wartości
    poniżej 150 mmHg




Docelowe
wartości ciśnienia tętniczego, zostały przedstawione na rycinie 2.





Rycina
2. Docelowe wartości ciśnienia tętniczego zgodnie z zaleceniami ekspertów 





Jak powinno się leczyć nadciśnienie tętnicze? Cześć 1




Lek. Ewa Warchoł-Celińska
Klinika Nadciśnienia Tętniczego
Narodowy Instytut Kardiologii w Warszawie


Czytaj więcej...
Author sercunaratunek.pl
20
lut
Jak powinno się leczyć nadciśnienie tętnicze zgodnie z zaleceniami ekspertów? Cześć 2
Date 20 lutego 2020
Categories Aktualności, Nadciśnienie tętnicze Tags ,

Nadciśnienie tętnicze – rozpoznanie i badania


  1. Nadciśnienie
    tętnicze – informacje ogólne




Nadciśnienie tętnicze (NT) jest  najważniejszym czynnikiem ryzyka chorób
układu krążenia określanym jako modyfikowalny, czyli taki, którego negatywne
oddziaływanie można  zniwelować poprzez
wprowadzenie odpowiednich zmian stylu życia , a także w razie konieczności
poprzez wdrożenie leczenia farmakologicznego. Światowa Organizacja Zdrowia
(WHO, World Health Organization) podaje, że NT jest wciąż pierwszą
przyczyną przedwczesnych zgonów na świecie. 
Około 30% osób nie wie, że choruje
na NT, co wynika z faktu, że prawie 40% dorosłych Polaków nie zna wartości własnego
ciśnienia tętniczego.





Ze względu na niską wykrywalność NT
w Polsce zaleca się, aby wykonywać kontrolne pomiary ciśnienia tętniczego u
wszystkich osób dorosłych przynajmniej raz w roku, niezależnie od
wcześniejszych wartości ciśnienia tętniczego.





  • Prawidłowo przeprowadzony pomiar
    ciśnienia tętniczego




Do rozpoznania NT niezbędne jest wykonanie
prawidłowego pomiaru ciśnienia tętniczego. Obecnie w krajach Unii Europejskiej
zakazane jest stosowanie urządzeń zawierających rtęć. Zaleca się więc
używanie  sfigmomanometrów (aparatów do
mierzenia ciśnienia) automatycznych, półautomatycznych osłuchowych lub
oscylometrycznych.





Aby
dokonać wiarygodnego pomiaru ciśnienia tętniczego należy:





  1. Wykonać pomiar aparatem zakładanym na ramię, który spełnia kryteria dokładności pomiarów tzn. posiada odpowiedni certyfikat (lista aparatów pomiarowych dopuszczonych do stosowania  została zamieszczona na stronie Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego: www.nadcisnienietetnicze.pl/dla_lekarzy/zalecenia_i_standardy/zalecenia_ptnt)




  • Odpowiednio
    dobrać rozmiar mankietu. U większości osób pomiar wartości ciśnienia tętniczego należy
    przeprowadzić z zastosowaniem standardowego mankietu naramiennego (szerokość
    12–13 cm, długość 35 cm);
    w przypadku obwodu ramienia > 32
    cm należy zastosować większy mankiet, a u osób z obwodem
    < 24 cm
    — odpowiednio mniejszy
  • Odpowiednio
    przygotować się do wykonania pomiaru ciśnienia tętniczego:




  • Co
    najmniej 30 minut przed wykonaniem pomiaru należy powstrzymać się od spożywania
    kawy, palenia papierosów i przyjmowania innych substancji stymulujących
  • Pomiar
    ciśnienia tętniczego należy wykonać przynajmniej po 5-minutowym odpoczynku w
    pozycji siedzącej z podpartymi plecami, w cichym pomieszczeniu, zaś ręka , na
    której wykonywany jest pomiar, powinna być zgięta w łokciu, rozluźniona i
    wsparta na poziomie serca. Ramię powinno być wolne od uciskającej odzieży.
  • Zastosować
    prawidłową technikę pomiaru.  W gabinecie
    lekarskim, pielęgniarka lub lekarz przeprowadzający pomiar powinien stosować
    się do wyżej wymienionych zaleceń oraz przeprowadzić pomiar zgodnie z
    prawidłową techniką pomiaru opisaną szczegółową dla różnego typu aparatów w
    aktualnych Wytycznych Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego z 2019
    dotyczących zasad postępowania w nadciśnieniu tętniczym.




  • Rozpoznanie nadciśnienia tętniczego




Nadciśnienie tętnicze można rozpoznać, jeśli średnie
wartości ciśnienia tętniczego (wyliczone co najmniej z dwóch pomiarów
dokonanych podczas co najmniej dwóchróżnych wizyt) są równe lub wyższe niż 140 mm Hg dla
skurczowego ciśnienia tętniczego  i/lub 90 mm Hg dla
rozkurczowego ciśnienia tętniczego .





U chorych z wartościami skurczowego ciśnienia
tętniczego w zakresie 140–159 mm Hg i rozkurczowego ciśnienia tętniczego 90–99
mm Hg lekarz powinien określić ryzyko sercowo-naczyniowe takiego chorego i u
osób, u których to ryzyko nie jest wysokie (współistnieje niskie lub
umiarkowane ryzyko  sercowo- naczyniowym)
rozpoznanie powinno być potwierdzone poprzez przeprowadzenie 24-godzinnej
automatycznej rejestracji ciśnienia tętniczego 
(ABPM, ambulatory blood pressure monitoring) lub poprzez
przeprowadzenie domowych pomiarów ciśnienia tętniczego (tab. 1), przyjmując odmienne
normy dla tych pomiarów (tab. 2)





U chorych z wartościami skurczowymi
wynoszącymi 180
mm Hg i wyższymi i/lub rozkurczowymi wartościami
ciśnienia tętniczego równymi i przekraczającymi 110 mm Hg i NT można
rozpoznać podczas pierwszej wizyty, po wykluczeniu czynników podwyższających wartości ciśnienia,
na przykład: lęku,
bólu, spożycia alkoholu.





Eksperci zezwalają na rozpoznanie NT
na podstawie danych z wywiadu z chorym lub dokumentacji, która zawiera wartości
ciśnienia tętniczego lub informacje dotyczące przyjmowania leków na
nadciśnienie tętnicze tzw. leków hipotensyjnych.





Tabela 1.





Zalecenia dotyczące prowadzenia domowych pomiarów ciśnienia tętniczego wg wytycznych PTNT z 2019 roku
Zaleca się używanie w pełni automatycznych aparatów posiadających walidację z mankietem zakładanym na ramię (patrz: http://www.nadcisnienietetnicze.pl/dla_lekarzy/zalecenia_i_standardy/zalecenia_ptnt) Pomiary należy wykonywać przez 6–7 kolejnych dni przed wizytą (min. 3 dni)Należy wykonywać po 2 pomiary w kilkuminutowych odstępach, rano i wieczorem, o stałych porach (np. 6.00–18.00, 7.00–19.00 itp.).Pomiar powinien być wykonywany przed przyjęciem leków i przed jedzeniemZaleca się wykonywanie pomiarów zgodnie z opisanymi wyżej zasadamiPacjent powinien zapisywać uzyskane wartości ciśnienia tętniczego w poszczególnych pomiarach w dzienniczku samokontroliŚrednie wartości ciśnienia w domowych pomiarach ciśnienia tętniczego oblicza się, pomijając wartości z pierwszej doby prowadzenia pomiarówNależy rozważyć celowość domowych pomiarów ciśnienia u chorych z podwyższonym poziomem lękuWartości pomiarów domowych nie powinny służyć do doraźnej modyfikacji terapii przez samego pacjenta




Tabela 2.






Kategoria

Skurczowe
ciśnienie tętnicze (mmHg)

 

Rozkurczowe
ciśnienie tętnicze (mmHg)

Pomiary
w gabinecie

≥140

i/lub

≥90


Całodobowa
rejestracja ciśnienia tętniczego (ABPM)

 

-
w ciągu dnia (lub czuwania)

≥135

i/lub

≥85

-
w nocy (lub w czasie snu)

≥120

i/lub

≥70

 - średnia w ciągu doby

≥130

i/lub

≥80

Pomiary
domowe ( średnia z min.  3 dni)

≥135

i/lub

≥85




  • Klasyfikacja nadciśnienia tętniczego




Klasyfikacja NT jest oparta na pomiarach gabinetowych
z podziałem na trzy stopnie i wyróżnieniem podtypu izolowanego nadciśnienia
skurczowego (ISH, isolated systolic hypertension). Klasyfikacja NT
została przedstawiona w Tabeli 3





Tabela 3. Klasyfikacja nadciśnienia
tętniczego na podstawie Wytycznych PTNT z 2019






Kategoria


Skurczowe
ciśnienie tętnicze (mmHg)

 

Rozkurczowe
ciśnienie tętnicze (mmHg)

Optymalne
ciśnienie tętnicze

<120


i

<80

Prawidłowe
ciśnienie tętnicze

120-129

i/lub

80-84

Wysokie
prawidłowe ciśnienie tętnicze

130-139


i/lub

85-90

Nadciśnienie
tętnicze I stopnia

140-159

i/lub

90-99

Nadciśnienie
tętnicze II stopnia

160-179

i/lub


100-109

Nadciśnienie
tętnicze III stopnia

≥180


i/lub

≥110

Izolowane
skurczowe NT

≥140


i

<90




  • Badania,
    które należy wykonać u chorych, u których lekarz rozpoznał  nadciśnienie tętnicze.




Osoba, u której
postawiano rozpoznanie NT powinna zostać poddana ocenie klinicznej,





na którą składa się szczegółowy,
ukierunkowany wywiad lekarski, badanie przedmiotowe oraz wybrane badania
dodatkowe, która można podzielić na podstawowe, dodatkowe i rozszerzone.
Eksperci zalecają, aby badania podstawowe wykonać u wszystkich chorych z NT,
zaś badania dodatkowe i rozszerzone w miarę dostępności i w zależności od
wskazań ustalonych przez lekarza.





Do badań podstawowych,
które należy wykonać u wszystkich chorych z NT należą:





  • Morfologia
    krwi obwodowej
  • Stężenie
    glukozy w osoczu na czczo lub testu obciążenia glukozą w przypadku wskazań
  • Stężenie
    cholesterolu całkowitego, cholesterolufrakcji LDL i HDL, triglicerydów w
    surowicy
  • Stężenie
    potasu, sodu i kwasu moczowego w surowicy
  • Stężenie
    kreatyniny w surowicy (w połączeniu z szacunkową oceną GFR, niezbędnego
    wskaźnika do oceny funkcji nerek)
  • Badanie
    ogólne moczu (z oceną osadu moczu)
  • Aktywność
    ALAT w surowicy
  • Stężenie
    TSH w surowicy
  • 12-odprowadzeniowe
    badanie EKG




Bibliografia





Tykarski
A., Filipiak KJ, Januszewicz A i wsp. Zasady postępowania w nadciśnieniu
tętniczym – 2019. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego. Nadciśnienie
Tętnicze w Praktyce 2019, tom 5, nr 1, strony: 1–86





Lek. Ewa Warchoł-Celińska
Klinika Nadciśnienia Tętniczego
Narodowy Instytut Kardiologii w Warszawie


Czytaj więcej...
Author sercunaratunek.pl
31
gru
Profilaktyka chorób układu krążenia
Date 31 grudnia 2019
Categories Aktualności, Nadciśnienie tętnicze Tags , ,

Profilaktyka chorób układu krążenia


Krótko o zapobieganiu chorobom
układu krążenia.





Choroby
układu krążenia, a w szczególności choroba wieńcowa,  są główną przyczyną przedwczesnych zgonów i
ważną przyczyną inwalidztwa w krajach europejskich. Ich występowanie, oprócz
genetycznych skłonności, jest ściśle związane z niezdrowym stylem życia. Wykazano,
że dziewięć poddających się modyfikacji czynników ryzyka jest w 90%
odpowiedzialne za wystąpienie zawału 
serca. Czynnikiem ryzyka określamy stan lub okoliczności, które
zwiększają szansę wystąpienia danej nieprawidłowości np zawału serca czy innej
choroby układu krążenia. Dziewięć wcześniej wymienionych czynników ryzyka, o których
wyeliminowanie możemy się pokusić modyfikując styl życia to: palenie
papierosów, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, nieprawidłowe stężenie
cholesterolu i jego frakcji, niezdrowy sposób żywienia, nadmierne spożycie
alkoholu, wysoki wskaźnik obwodu talia–biodra, niska aktywność fizyczna oraz
czynniki psychospołeczne. Ponadto dowiedziono, że spadek umieralności z powodu
chorób układu krążenia jest w ponad 50% związany z pozytywnymi zmianami w stylu
życia.





Pierwszym
etapem w działaniach profilaktycznych jest ocena ryzyka sercowo-naczyniowego. W
tym celu powstała skala ryzyka SCORE (Systematic Coronary Risk Evaluation), a
dla populacji polskiej Pol-SCORE, która ocenia dla poszczególnej osoby jej
zagrożenie zgonem z powodu chorób układu krążenia w ciągu 10 lat, biorąc pod
uwagę jej płeć, wiek, skurczowe ciśnienie tętnicze krwi, stężenie cholesterolu
całkowitego oraz status palacza. Stosując skalę Pol-SCORE otrzymujemy wynik w
procentach. Próg dla identyfikacji osób z wysokim ryzykiem zgonu sercowo-naczyniowego
stanowi wartość 5%.





Zaburzenia lipidowe czyli nieprawidłowe stężenie cholesterolu i jego
frakcji jest najczęściej obserwowanym i najgorzej kontrolowanym czynnikiem
ryzyka chorób układu krążenia w Polsce. Oznaczenia stężenia cholesterolu
całkowitego i jego frakcji powinny być powszechne w populacji polskiej,
szczególnie konieczne są u osób z chorobą układu krążenia, cukrzycą, przewlekłą
chorobą nerek, otyłością. Jeżeli stężenie cholesterolu mieści się w granicach
normy (norma zależy od tego do jakiej grupy ryzyka zgonu wg Pol-SCORE zalicza
się dana osoba), to oznaczenie możemy powtórzyć za 3 lata, a u osób z
zaburzeniami lipidowymi co roku po osiągnięciu założonego celu  terapeutycznego.





Nadciśnienie tętnicze jest bardzo istotnym i jednym z głównych, oprócz
zaburzeń lipidowych i palenia tytoniu, czynników ryzyka chorób układu krążenia.
Nieleczone lub leczone niewystarczajaco przyczynia się do uszkodzenia wielu
narządów (serca, nerek, narządu wzroku), co prowadzi do ich niewydolności.





Układ krążenia osób palących tytoń jest w bardzo istotny sposób narażony
na skutki palenia tytoniu, głównie za sprawą działania nikotyny, tlenku węgla,
wolnych rodników, będących składnikami dymu tytoniowego, oraz substancji
prozapalnych. Bierne wdychanie dymu tytoniowego przez osoby z otoczenia palaczy
jest również szkodliwe.





W zapobieganiu chorobom układu krążenia, a także innym chorobom przewlekłym, jak cukrzyca, otyłość, choroba zwyrodnieniowa stawów czy depresja, bardzo ważną rolę odgrywa aktywność fizyczna. Zalecenia towarzystw naukowych mówią o konieczności wykonywania umiarkowanego wysiłku fizycznego (np szybki marsz, spokojne pływanie lub jazda na rowerze, taniec, nordic walking itp) w czasie wolnym od pracy.





Sposób żywienia ma związek z wieloma chorobami, nie tylko z chorobami
układu krążenia, ale także n.p. z cukrzycą, otyłością, czy z nowotworami. W codziennym
żywieniu  polecane jest zmniejszenie spożycia
tłuszczów nasyconych (zawartych n.p. w margarynach twardych, tłustych wędlinach)
na rzecz produktów przygotowanych z mąki z pełnego przemiału, warzyw, owoców i
ryb.





Co możemy zrobić, aby zapobiec chorobom układu krążenia:





  1. rzućmy palenie tytoniu i unikajmy ekspozycji biernej na
    dym tytoniowy
  2. odżywiajmy się zdrowo (ograniczmy spożycie tłuszczów
    nasyconych, jedzmy więcej produktów pełnoziarnistych, warzyw, owoców, ryb,
    ograniczmy spożycie soli i alkoholu)
  3. więcej ruchu, uprawiajmy umiarkowaną aktywność fizyczną
    w czasie wolnym od pracy (3,5-7h/tydzień lub 30-60min. dziennie)
  4. utrzymujmy w granicach normy: masę ciała (wskaźnik masy
    ciała (BMI), obliczany jako stosunek masy ciała w kg do wzrostu w m2,
    powinien mieścić się w granicach 20-25kg/m2), a obwód pasa: <
    94cm (mężczyźni), < 80cm (kobiety)
  5. kontrolujmy i utrzymujmy ciśnienie tętnicze krwi w granicach
    normy, czyli < 140/90mmHg
  6. utrzymujmy prawidłowe stężenie cholesterolu całkowitego
    i jego frakcji (norma zależy od indywidualnego ryzyka zgonu)




Dr n. med. Aleksandra Piwońska





Zakład Epidemiologii, Prewencji Chorób Układu Krążenia i Promocji Zdrowia





Narodowy Instytut Kardiologii
Stefana kardynała Wyszyńskiego
Państwowy Instytut Badawczy






Czytaj więcej...
Author sercunaratunek.pl
31
gru
Żywienie w nadciśnieniu tętniczym
Date 31 grudnia 2019
Categories Aktualności, Nadciśnienie tętnicze Tags , ,

Żywienie w nadciśnieniu tętniczym


Prawidłowy sposób żywienia jest istotnym elementem zarówno w nadciśnieniu tętniczym, jak i w jego profilaktyce.





Na co warto zwrócić uwagę w codziennej
diecie?





Ogranicz spożycie soli (a właściwie zawartego w niej sodu)





Oznacza to unikanie produktów bogatych w sód, takich jak: wędzone mięsa, ryby, wędliny, produkty marynowane, kiszone (kiszona kapusta, ogórki), konserwy, potrawy typy fast food, słone paluszki, krakersy oraz chipsy itp. Również konieczne jest zmniejszenie ilości soli dodawanej do potraw przygotowywanych w domu oraz unikanie dosalania przy stole, bowiem blisko 60% soli w naszej diecie pochodzi z tych źródeł. Dobrze byłoby skonsultować z lekarzem możliwość zastąpienia soli kuchennej substytutami soli (najczęściej są to mieszanki chlorku potasu i chlorku sodu), a także zastępować sól dozwolonymi przyprawami. Należy również czytać etykiety kupowanych produktów i sprawdzać w nich zawartość sodu, pamiętając, że kilkadziesiąt substancji dodatkowych jest również źródłem tego pierwiastka. Do picia wybierać wody o niskiej zawartości sodu (niskosodowe). Osoby z nadciśnieniem tętniczym nie powinny dziennie spożywać więcej niż 4000 mg soli tzn. 1600 mg sodu.





Zwiększ konsumpcje warzyw i owoców





W codziennym jadłospisie
powinno się ich znaleźć około 0,5 kg, przede wszystkim tych bogatych w potas
takich jak: pomidory,
zielone warzywa liściaste, brukselka, banany, brzoskwinie, morele, czarne
porzeczki, owoce cytrusowe, orzechy laskowe, rośliny strączkowe, ziemniaki.
Zapotrzebowanie na potas wynosi minimum 3500mg/dzień. Warzywa i owoce mają
również wysoką aktywność antyoksydacyjną i są istotnym źródłem polifenoli,
których wysoka zawartość w diecie zmniejsza szansę wystąpienia nadciśnienia
tętniczego.   





Wybieraj produkty bogate w wapń





         Zwiększenie konsumpcji produktów bogatych w wapń, takich jak niskotłuszczowe mleko i jego przetwory, rośliny strączkowe oraz niektóre ryby, sprzyja obniżeniu ciśnienia tętniczego krwi.





Znormalizuj masę ciała





            Osoby otyłe lub z nadwagą powinny
ograniczyć kaloryczność diety, gdyż redukcja masy ciała wpływa korzystnie na
obniżenie ciśnienia.





Ogranicz spożycie alkoholu





               Istotne jest również wyeliminowanie alkoholu ze swojej diety. Nie dość, że dostarcza on dodatkowych pustych kalorii, lecz także przyczynia się do wzrostu ciśnienia tętniczego krwi po jego spożyciu. Okazjonalnie można sięgnąć po kieliszek czerwonego wina.





Odżywiaj się zgodnie z ogólnymi zasadami zdrowego żywienia





            Dieta
powinna być urozmaicona i dostarczać organizmowi wszystkich niezbędnych
składników odżywczych. Ogranicz spożycie tłuszczów, zwłaszcza pochodzenia
zwierzęcego oraz tłuszczów trans.





Praktyczne wskazówki przy nadciśnieniu tętniczym





Ogranicz spożycie soli





  • ilość sodu występująca naturalnie w produktach wystarcza do pokrycia naszego zapotrzebowania na ten składnik, używaj soli bardzo oszczędnie, nie dosalaj potraw przed spróbowaniem;
  • unikaj produktów bogatych w sól;
  • stosuj zioła przyprawowe takie jak: majeranek, tymianek, cząber, bazylia, estragon, które ułatwią przyzwyczajenie się do niższej zawartości soli.




Wybieraj





  • ryby, najlepiej morskie;
  • chude mięso drobiowe, wołowe, cielęcinę;
  • mleko, jogurty i twarogi o niskiej zawartości tłuszczu;
  • wszelkiego rodzaju warzywa świeże i mrożone oraz owoce, ze szczególnym uwzględnieniem bogatych w potas;
  • oraz wodę o niskiej zawartości sodu.




Unikaj





  • alkoholu,
  • produktów bogatych w tłuszcze zwierzęce,
  • a także margaryn twardych (zawierają izomery trans kwasów tłuszczowych).




Dr inż. Anna Waśkiewicz
Zakład Epidemiologii, Prewencji Chorób Układu Krążenia i Promocji Zdrowia
Instytut Kardiologii w Warszawie


Czytaj więcej...
Author sercunaratunek.pl
23
gru
Date 23 grudnia 2019
Categories Aktualności, Nadciśnienie tętnicze Tags , ,

Serce i palenie


Najlepsze
co możesz zrobić dla swojego serca to…. rzucić palenie!





Co
wdycha palacz?





Dym tytoniowy to
aż 7 tysięcy związków chemicznych oddziałowujących toksycznie na organizm osoby
palącej. Kilkadziesiąt z nich jest rakotwórczych, wiele uszkadza płuca i
oskrzela, wiele też oddziałowuje bardzo negatywnie na serce i układ krążenia.
Ta mieszanina chemiczna, która powstaje podczas spalania uszkadza właściwie
wszystkie naczynia – mózgowe, wieńcowe oraz obwodowe.





Zła wiadomość
jest taka, że nie ma bezpiecznej dawki tytoniu. Nawet jeden papieros dziennie
zwiększa ryzyko ostrego zawału serca 1,5 raza. Oczywiście im więcej osoba
paląca wypala papierosów tym ryzyko to jest większe. U palacza dwóch paczek
dziennie ryzyko to jest większe aż dziewięciokrotnie.






Najważniejsze substancje kardiotoksyczne

Tlenek
węgla (czad) – bardzo toksyczny środek, łączy się z hemoglobiną we krwi 200
razy lepiej niż tlen. Znany jako trucizna ulatniająca się z piecyków gazowych

Dwusiarczan
węgla - w naturze jest emitowany w pierwszym etapie erupcji wulkanów. W przemyśle wykorzystywany do wytwarzania włókien wiskozowych
Tlenki
azotu
Cyjanowodór
– kwas pruski stosowany w komorach gazowych podczas II wojny światowej
Substancje
smoliste
Kadm
– silnie trujący metal
Cynk
Nikotyna
– silna trucizna, narkotyk, substancja owadobójcza




W
jaki sposób palenie szkodzi sercu i układowi krążenia?





Natychmiastowo -
każdy łyk dymu tytoniowego podnosi ciśnienie krwi i przyspiesza bicie serca, co
powoduje zwiększone zapotrzebowanie na tlen. Niestety nikotyna powoduje
obkurczanie naczyń krwionośnych, więc przepływ krwi jest znacznie utrudniony.
To bardzo niebezpieczna sytuacja - niedokrwienie mięśnia sercowego może
prowadzić do zawału.





Długofalowo –
dym tytoniowy zwiększa krzepliwość krwi, krew staje się lepka, zwiększa się
ryzyko powstania skrzepliny i niedokrwienia mięśnia sercowego, co prowadzi do
zawału serca. Dym tytoniowy przyczynia się również do rozwoju miażdżycy poprzez
uszkodzenie komórek śródbłonka i zwiększenie poziomu cholesterolu.





Choroby układu krążenia spowodowane dymem tytoniowym

Choroba
wieńcowa
Miażdżyca

Otępienie
naczyniopochodne
Choroba
Alzheimera - ryzyko choroby u wieloletnich palaczy jest 2,5 raza większe niż
u osób niepalących.
Udar
krwotoczny
Udar
niedokrwienny
 




Czy
te zmiany są odwracalne?





Dobra wiadomość dla palaczy tytoniu jest taka, że
bez względu na to jak długo palili zawsze odniosą korzyści z zaprzestania
palenia. Zaprzestanie inhalacji dymu tytoniowego poprawia rokowanie w chorobie,
zmniejsza ryzyko wystąpienia kolejnego zawału bądź udaru, poprawia kontrolę
ciśnienia tętniczego.





Jak szybko doświadczysz korzyści?

Po
20 minutach: spada ciśnienie krwi, zmniejsza się
tętno
Po
8 godzinach: poziom tlenku węgla i tlenu we krwi
wraca do normy
Po
24 godzinach: zmniejsza się ryzyko zawału serca
Po
2 tygodniach do 3 miesięcy: poprawia się
krążenie, zwiększa się wydolność fizyczna,
Po
roku: o połowę zmniejsza się ryzyko choroby wieńcowej
serca (w porównaniu z osobami kontynuującymi palenie)
Po
5 latach: już po 5 latach spada ryzyko udaru mózgu, po 15
latach do poziomu obserwowanego u nigdy niepalących.
Po
15 latach: ryzyko choroby wieńcowej serca jest
podobne do tego u osób nigdy niepalących;




Jak
rzucić palenie?





Warto wiedzieć,
że palenie chociaż powoduje wiele chorób samo również świadczy o chorobie. Ta
choroba to zespół uzależnienia od tytoniu. Uzależnienie od tytoniu opiera się
na doświadczaniu przyjemności, która następuje w rezultacie wyrzutu dopaminy po
zapaleniu papierosa i znoszeniu uczucia napięcia spowodowanego spadkiem czy
brakiem nikotyny. Dopamina to tzw. hormon szczęścia, który powoduje chwilowe
ożywienie, pobudzenie, lepszą koncentrację. Tytoń uzależnia bo zawiera w sobie
nikotynę – substancję o narkotycznym działaniu, bardzo mocno uzależniającą. To
jest zła wiadomość, ale dobra jest taka, że uzależnienie od tytoniu, tak jak
każdą chorobę, można leczyć. Jest wiele milionów osób, którym udało się
pokonać uzależnienie.





Instrukcja
rzucania palenia w kilku krokach.





Krok
1.
Zastanów się co utrudnia Ci podjęcie decyzji lub odwleka w nieskończoność jej
realizację. Być może obawiasz się jak będziesz sobie radzić bez papierosa w
zdenerwowaniu? Być może obawiasz się przytycia po rzuceniu palenia? Być może
nie wierzysz, że Ci się uda?





Krok
2.
Pomyśl o swojej motywacji. Zastanów się jakie korzyści przyniesie Ci
zaprzestanie palenia? Jak będzie wyglądało Twoje życie jako osoby niepalącej –
co zyskasz dzięki niepaleniu? Może będzie to brak napięcia związany z lękiem o
zdrowie swoje lub swoich bliskich? Może poczucie dumy z siebie? Może lepsze
relacje z partnerem? Może większy budżet, który przeznaczysz na realizację
swoich marzeń? A może jeszcze coś innego?





Krok
3.
Uświadom sobie w jakich sytuacjach palisz najczęściej. Pomyśl, z których
papierosów będzie Ci najtrudniej zrezygnować. Zaplanuj strategię na te chwile.
Zapisz sobie na kartce metody na przeczekanie chęci zapalenia. Pamiętaj chęć
palenia jest jak fala – przychodzi i odchodzi.





Krok
4.
Skorzystaj z fachowej pomocy. Rozważ zastosowanie produktów leczniczych, które
skutecznie łagodzą objawy odstawienia nikotyny i ułatwiają rzucenie palenia. W
aptekach dostępne są leki, opracowane z myślą o osobach, które chcą rzucić
palenie. Bez recepty dostępne są środki z cytyzyną oraz preparaty z
terapeutyczną nikotyną (Nikotynowa Terapia Zastępcza) tj.: gumy, pastylki do
ssania lub pod język, plastry, inhalatory, spray). Na receptę leki zawierające
buprpion oraz wareniklinę. Każdy z leków ma nieco inne działanie, ale wszystkie
podnoszą szanse na skuteczne rzucenie palenia od 2 do 4 razy.





Zadzwoń do
Telefonicznej Pomocy Palącym, nr 801 108 108 lub z telefonów
komórkowych 22 211 80 15 dostaniesz rzetelne poradnictwo, profesjonalne
wsparcie oraz pomocne informacje. Poradnia działa od poniedziałku do piątku od
9.00 do 21.00 i w soboty od 09.00 do 15.00.





Zadbaj
o swoje serce i już dziś podejmij decyzję. Powiedz stop papierosom.





Autor:





Magdalena Cedzyńska





Poradni Pomocy Palącym





Centrum Onkologii w Warszawie


Czytaj więcej...
Author sercunaratunek.pl
Logo Instytutu Kardiologii
Logo Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Logo Fundacji My Pacjenci
Logo Ministerstwa Zdrowia

Logo Fundusze Europejskie Wiedza Edukacja Rozwój

Narodowy Instytut Kardiologii Stefana kardynała Wyszyńskiego – Państwowy Instytut Badawczy

programkordian.pl, kordian.uck.pl, kordian-poludnie.pl

Wszelkie prawa zastrzeżone © 2019-2023

Przejdź do treści