Oznaczając lipidogram otrzymujemy wyniki, które pokazują stężenie cholesterolu całkowitego, trójglicerydów oraz frakcji HDL-cholesterolu i LDL-cholesterolu. HDL-cholesterol jest nazywany potocznie „dobrym cholesterolem”, im wyższe jego stężenie, tym jest to bardziej korzystne dla pacjenta. LDL-cholesterol jest potocznie określany „złym cholesterolem”, który jest czynnikiem prognozującym wystąpienie zdarzeń sercowo-naczyniowych.
Wysokie stężenie cholesterolu, mówiąc potocznie, nie boli. Objawami klinicznymi mogącymi sugerować istnienie wysokiego cholesterolu mogą być zmiany skórne tzw żółtaki powiek oraz ścięgien, spowodowane odkładaniem się cholesterolu.
Osoby całkowicie zdrowe, bez czynników ryzyka około 40r.ż. Osoby z czynnikami ryzyka (jak: nadciśnienie tętnicze, palenie papierosów, cukrzyca, otyłość, przewlekła niewydolność nerek, choroby o podłożu zapalnym np reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzyca lub nadciśnienie tętnicze w ciąży, wywiad rodzinny przedwczesnej choroby serca oraz wywiad rodzinny w kierunku zaburzeń lipidowych) około 18-20r.ż. Zatem, powinna Pani już mieć oznaczony cholesterol, jeżeli jeszcze tego Pani nie zrobiła proszę teraz wykonać badanie.
Osoba bez czynników ryzyka i z prawidłowym lipidogramem – 1x / 5 lat.
Osoba z chorobą sercowo-naczyniową – 1x / rok
Tak – około 12-14h przed pobraniem krwii.
Wg piramidy interwencji lipidowych należy wdrożyć dietę niskocholesterolową, zwiększyć aktywność fizyczną, co prowadzi do ograniczenia czynników ryzyka chorób układu krążenia (jak: nadwaga, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca) i wpływa na obniżenie stężenia cholesterolu. Ponadto w diecie można stosować margaryny zawierające fitostanole i fitosterole oraz przyjmować preparaty oparte na substancjach roślinnych np zawierające wyciąg z bergamoty (odmiana pomarańczy z Kalabrii) czy monakolinę K (z chińskiego ryżu czerwonego).
Fitosterole i fitostanole, obecne w niektórych margarynach, w tym w Benecolu, obniżają cholesterol średnio o około 8-12%, monakolina K (z ryżu czerwonego) i bergamota – około 20%
Statyny są lekami stosowanymi do obniżania stężenia cholesterolu we krwi, zwłaszcza jego frakcji LDL. Są jednymi z najczęściej wypisywanych i najlepiej przebadanych leków na receptę. Dowiedziono, że obniżają ryzyko udaru mózgu, zawału serca, demencji. Są na ogół dobrze tolerowane. Jednym z głównych objawów ubocznych jest miopatia (bóle i osłabienie mięśni), która może wystąpić u około 5-15% osób stosujących statyny. Ponadto statyny w małych lub umiarkowanych dawkach mogą powodować przemijający kilkutygodniowy wzrost poziomu enzymów wątrobowych.
Z tego powodu przed rozpoczęciem leczenia oraz po około 2-3m-cach należy wykonać badania z oznaczeniem enzymów wątrobowych i kinazy kreatynowej (CK). Ponadto przed rozpoczęciem leczenia statytnami należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach.
Należy wykonać oznaczenie enzymu kinazy kreatynowej (CK) oraz transaminazy alaninowej (GPT) przed rozpoczęciem terapii i po około 8 tygodniach od jej zainicjowania, Dalsze postępowanie zależy od otrzymanych wyników.
Tak, jest to leczenie do końca życia. Każda próba odstawienia leków skutkuje wzrostem stężenia cholesterolu.
PYTANIE ŻYWIENIOWE:
Zacznijmy od tego, że smażenie nie jest najlepszą metodą przygotowywania posiłków i to zarówno dla osób zdrowych, jak i tych chorujących na serce. Korzystniejszą obróbką kulinarną jest gotowanie w wodzie lub na parze, duszenie lub pieczenie w specjalnej folii, czy naczyniu żaroodpornym.
Jeżeli już jednak zdecydowaliśmy się na smażenie, to powinniśmy wybrać olej rzepakowy lub ewentualnie oliwę z oliwek. W oleju rzepakowym, największy udział stanowią tłuszcze jednonienasycone , które są znacznie mniej wrażliwe na działanie wysokich temperatur niż oleje bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe takie jak olej słonecznikowy, sojowy. Natomiast tłuszcze pochodzenia zwierzęcego takie jak masło, smalec są źródłem nasyconych kwasów, które nie powinny być spożywane przez osoby z chorobami serca.
Ostatnio produkty bezglutenowe stały się modne i szeroko reklamowane. Ze wskazań medycznych powinny być one rygorystycznie stosowane przez osoby chorujące na celiakie, nadwrażliwość i alergię na gluten. Czasami dietę bezglutenową zaleca się też pacjentom z chorobami autoimmunologicznymi, które często towarzyszą celiace.
U osób z chorobami serca stosowanie diety bezglutenowej nie jest uzasadnione. Wyeliminowanie ze swojego jadłospisu produktów glutenowych (tj. z pszenicy, z żyta czy z jęczmienia) niesie ze sobą ryzyko powstania niedoborów pokarmowych. Artykuły spożywcze zawierające gluten są dobrym źródłem składników odżywczych zalecanych w chorobach serca tj. błonnika, witamin z grupy B, żelaza, cynku i magnezu. Wbrew obiegowym opiniom dieta bezglutenowa nie działa również odchudzająco, a produkty bezglutenowe są droższe od pozostałych.
Jeżeli jednak kogoś nie przekonują te argumenty i chce stosować dietę bezglutenową to powinien pamiętać, że powinna być ona prawidłowo zbilansowana. Do produktów, które naturalnie nie zawierają glutenu, a charakteryzują się wysoką wartością odżywczą należą kasza gryczana, kasza jaglana, amarantus, komosa ryżowa, mąka kasztanowa czy mąka z grochu.
Przyjmowanie leków hipolipemizujących nie zwalnia pacjentów ze stosowania diety rekomendowanej dla osób z zaburzeniami lipidowymi. Szczegóły takiej diety podane a w artykułach na stronie internetowej.
Z warzyw – natka pietruszki, papryka, w szczególności czerwona, jarmuż, brukselka, szpinak, brokuły; z owoców – gujawa, czarne porzeczki, kiwi, truskawki i poziomki, porzeczki białe i czerwone, maliny, owoce cytrusowe.
Należy pamiętać, że witamina C jest nietrwała i rozkłada się w czasie przygotowywania posiłków. Dlatego warzywa i owoce powinny być spożywane głównie na surowo, a surówki przygotowywane przed samym spożyciem.
69 minut gimnastykować się
31 minut pływać kraulem,
26 minut grać w piłkę nożną
115 minut odkurzać i sprzątać
Chipsy zawierają ogromne ilości tłuszczu i soli, a także konserwanty, które negatywnie wpływają na metabolizm, powodują tycie i ociężałość zarówno fizyczną, jak i psychiczną. Lepiej zastąpić je warzywami, owocami lub orzechami (bez soli). W sklepach można tez kupić zdrowsze chipsy owocowe.
Niestety nawet u osób, które przyjmują leki obniżające poziom LDL-cholesterolu nie należy lekceważyć sposobu żywienia. Więcej o rekomendowanej diecie można się dowiedzieć czytając artykuły dla pacjentów zamieszczonych na tej stronie internetowej.
Na chwilę obecną, zgodnie ze stanowiskiem Polskiego Towarzystwa Dietetyki nie ma żadnych dowodów naukowych na to aby istniały jakieś witaminy, składniki mineralne, które przeciwdziałałyby rozwojowi koronawirusa. Pełna informacja Polskiego Towarzystwa Dietetyki dotycząca tego zagadnienia została zamieszczona w aktualnościach.
Jeżeli na etykiecie artykułu spożywczego napisane jest, że zawiera on tłuszcz roślinny częściowo utwardzony lub olej częściowo utwardzony to znaczy, że znajdują się w nim tłuszcze trans. Ilości tłuszczów trans w poszczególnych produktach można sprawdzić w bazie, przygotowanej przez Instytut Żywności i Żywienia, która jest pod adresem www.izomery.izz.waw.pl.
Generalnie olej palmowy nie jest tłuszczem zalecanym w diecie, szczególnie dla osób z chorobami serca. Związane to jest z jego wysoką, zbliżoną do tłuszczów zwierzęcych, zawartością tłuszczów nasyconych. Lepiej więc wybierać te mrożonki, które składają się jedynie z warzyw.
Zgodnie z Piramidą Zdrowego Żywienia opracowaną przez Instytut Żywności i Żywienia, warzywa i owoce należy spożywać jak najczęściej i w jak największej ilości. Wg zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia powinno to być minimum 400 g dziennie. Należy pamiętać o właściwych proporcjach: 3/4 – powinny stanowić warzywa i 1/4 – owoce.