Czy Polacy mają zdrowe serce i co mogą dla zdrowego serca zrobić?Przeprowadzono Wieloośrodkowe Ogólnopolskiego Badanie Stanu Zdrowia Ludności (WOBASZ II) na reprezentatywnej próbie populacji naszego kraju. Jego wyniki wskazuję, że u znacznej części dorosłych mieszkańców Polski występują czynniki ryzyka chorób serca. Podwyższony poziom cholesterolu ma ponad 55% osób, nadciśnienie tętnicze ponad 40%, ponadto nadwagę lub otyłość ponad 60% społeczeństwa. Sprzyja to rozwojowi chorób układu krążenia, które stanowią jedną z najczęstszych przyczyn zgonów w naszym kraju.

Co robić dla zdrowego serca?

Badania naukowe dowodzą, że racjonalne żywienie hamuje rozwój tych chorób a nawet może spowodować ich cofnięcie. Co więcej także u osób genetycznie obciążonych, zdrowy styl życia i racjonalne żywienie łączy się z mniejszym ryzykiem wystąpienia chorób serca.

Dieta – metodą profilaktyki chorób serca

Między innymi w takich krajach jak USA, Wielka Brytania, Finlandia i Norwegia podjęto na szeroką skalę działania profilaktyczne, w ramach których upowszechniono zasady racjonalnego żywienia. Po pewnym czasie dały one korzystne efekty w postaci spadku liczby zgonów spowodowanych chorobami układu krążenia. Jest to wielce zachęcające i dla mieszkańców naszego kraju, zwłaszcza że mimo pewnej poprawy, nasze zwyczaje żywieniowe daleko odbiegają od zaleceń propagowanych przez Światową Organizację Zdrowia.

Za dużo tłuszczów zwierzęcych

Przede wszystkim dostarczamy naszym organizmom za dużo tłuszczów zwierzęcych, za dużo cholesterolu i soli, a za mało błonnika (włókno roślinne nie podlegające trawieniu), większości składników mineralnych i niektórych witamin. I podczas gdy wszyscy powinniśmy odwrócić te proporcje – zjadać mniej mięsa i tłuszczów zwierzęcych, a więcej ryb i produktów roślinnych, to w przypadku osób, z wysokim SCORE (10-letnie ryzyko zgonu powodu chorób sercowo-naczyniowych) lub wysokim  poziomem LDL-cholesterolu staje się to już niezbędną koniecznością. Cholesterol jest wprawdzie potrzebny organizmowi do prawidłowego funkcjonowania, jednak jego nadmierna ilość jest szkodliwa, ponieważ wtedy odkłada się on w ściankach naczyń tętniczych prowadząc do rozwoju miażdżycy. Podstawowym postępowaniem w leczeniu osób z hipercholesterolemią jest dieta, również wtedy gdy wysoki poziom cholesterolu wymaga także zastosowania leków.

Jedz warzywa, owoce i ryby dla zdrowego serca

W diecie korzystnej dla serca szczególną uwagę należy zwrócić na odpowiednią podaż energii, ograniczenie spożycia tłuszczów zwierzęcych, izomerów trans kwasów tłuszczowych i cholesterolu pokarmowego. Ponadto spośród innych czynników żywieniowych istotne znaczenie mają warzywa i owoce, ryby morskie. Co więcej szczególnie u osób z nadciśnieniem tętniczym bardzo ważne jest ograniczenie spożycia soli. Więcej o roli wymienionych tu czynników dowiesz się w innych artykułach na naszej stronie internetowej.

Ważne dla zdrowego serca

Racjonalne żywienie ma istotne znaczenie w zapobieganiu i leczeniu miażdżycy, hipercholesterolemii i nadciśnienia tętniczego, które sprzyjać mogą wystąpieniu choroby niedokrwiennej serca, zawału serca oraz udaru mózgu.

Dlatego też należy:

  • ograniczyć spożycie tłuszczów zwierzęcych i izomerów trans kwasów tłuszczowych;
  • wyeliminować z diety te produkty, które są bogatym źródłem cholesterolu;
  • dążyć aby warzywa i owoce były stałym elementem każdego posiłku;
  • spożywać ryby, najlepiej morskie przynajmniej 2-3 razy w tygodniu;
  • nie dosalać posiłków, ograniczyć dodatek soli w czasie gotowania potraw;
  • oraz pamiętać, że pokrycie zapotrzebowania organizmu na wszystkie składniki zapewnia tylko urozmaicona dieta.

Dr inż. Anna Waśkiewicz
Zakład Epidemiologii, Prewencji Chorób Układu Krążenia i Promocji Zdrowia
Instytut Kardiologii w Warszawie

Więcej informacji na temat żywienia można znaleźć w artykule Żywienie w nadciśnieniu tętniczym

Skip to content